| |
|---|
TURYSTYKA MASOWA CZY ZRÓWNOWAŻONA?
Cel zajęć: zwrócenie uwagi uczniów, jako potencjalnych turystów, na wpływ rozwoju turystyki na przyrodę na obszarach chronionych.
Cele operacyjne:
Uczeń:
- wymienia pozytywne i negatywne przykłady rozwoju turystyki na obszarach chronionych,
- omawia zagrożenia wynikające z rozwoju turystyki masowej dla środowiska przyrodniczego,
- wymienia różnice pomiędzy niekontrolowaną turystyką masową a turystyką zrównoważoną,
- uczeń ustala hierarchię wartości dot. rozwoju zrównoważonej turystyki,
- uczeń potrafi argumentować swoje zdanie,
- korzysta z tekstów źródłowych w celu zgromadzenia argumentów do dyskusji.
Środki: mapa Natura 2000, artykuł K. Smolnickiego pt. „Rozwój z polotem” (link lub pdf), papier do notatek, ilość kompletów do gry w pokera kryterialnego odpowiadająca ilości czteroosobowych grup.
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna.
Miejsce zajęć: sala lekcyjna.
Grupa wiekowa: gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne
Przebieg zajęć:
Powieś mapę Natura 2000 w widocznym dla wszystkich miejscu. Poproś uczniów, by spojrzeli na mapę i zastanowili się, które spośród obszarów chronionych różnymi formami ochrony przyrody skorzystały w ich mniemaniu na rozwoju turystyki nie niszcząc jednocześnie przyrody (Białowieża, dolina Biebrzy oraz dolina Narwi), a których przyroda jest zagrożona w związku z turystyką (np. Tatry, miejscowości narciarskie w Sudetach i Karpatach, wybrzeże Bałtyku, Mazury). Poproś uczniów o wymienienie konkretnych przykładów zagrożeń przyrody (ale także kultury ludowej) na terenach chronionych związanych z rozwojem niekontrolowanej turystyki.
Zapisz na tablicy następujące pytania:
- Jeśli obszary chronione istnieją po to, by chronić przyrodę, to czy powinni tam przebywać ludzie?
- Jak pogodzić turystykę, rekreację, chęć zaspokojenia ciekawości z ochroną bardzo cennych przyrodniczo terenów? Czy to jest w ogóle możliwe?
- Wymieńcie propozycje. konkretne pomysły jak można to zrobić?
Pytania możesz przygotować wcześniej – wypisać je na arkuszu papieru, bądź tablicy i odsłonić, gdy będą potrzebne, albo powielić zapisane na kartce.
Podziel uczniów na 4-6 osobowe grupy i poproś, aby przedyskutowali i zapisali odpowiedzi na powyższe pytania. Wyznacz czas na dyskusję (ok. 10 minut). Po zaprezentowaniu prac grup wyciągnijcie wspólne wnioski, najważniejsze z nich można zapisać na tablicy.
Następnie rozdaj młodzieży powielony artykuł K. Smolnickiego nt. zrównoważonego rozwoju turystyki w Dolinie Baryczy i poproś o zapoznanie się z nim. Na zakończenie zaproponuj uczniom grę w pokera kryterialnego.
Gra składa się z planszy podzielonej na obszary o różnych stopniach ważności (1 – najważniejsze, 3 – najmniej ważne) oraz 24 kart. Dzielimy uczniów na 4-osobowe zespoły. Każdy zespół otrzymuje planszę do gry oraz zestaw 24 kart. Wyznaczona osoba tasuje karty i rozdaje kolegom (każdy uczeń otrzymuje tę samą liczbę kart). Gra polega na ułożeniu wszystkich kart na planszy, po zakończeniu plansza z ułożonymi kartami ma odzwierciedlać pogląd grupy na rozwój zrównoważonej turystyki, tzn. w polach oznaczonych cyfrą jeden powinny znaleźć się najważniejsze, według uczniów, cechy, w polach oznaczonych cyfrą 2 – mniej ważne, a w polach z 3, mające najmniejsze znaczenie.
Uczeń zaczynający grę wybiera ze swego zestawu kartę z opinią, która według niego jest najważniejsza i kładzie ją na planszy z kryteriami pierwszorzędnymi (oznaczonymi cyfrą 1). Kolejni uczniowie postępują tak samo. W kolejnych rundach układane są karty opisujące według uczniów cechy drugo- czy trzeciorzędne. Jeśli uczeń uzna, że jego karta powinna znaleźć się w obszarze, który już jest zajęty może wnioskować do grupy o zmianę karty. Jeśli grupa zatwierdzi argumenty gracza chcącego dokonać wymiany, może on położyć kartę na planszy, a odrzucona karta wraca do osoby, która ją wcześniej położyła. Gra kończy się, gdy wszystkie karty znajdują się na planszy.
Po zakończeniu gry przedstawiciel grupy podaje kryteria (wraz z uzasadnieniem), które grupa uznała za najważniejsze. Wszystkie kryteria pierwszorzędne zapisujemy na arkuszu papieru. Jeśli kryteria będą się powtarzać w różnych grupach zaznaczamy to np. gwiazdkami czy podkreśleniami, by uzyskać kompletny obraz opinii uczniów.
Literatura uzupełniająca:
Wpływ turystyki masowej na dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe Karpat. Raport z monitoringu kierunków zagospodarowania i wykorzystania turystycznego polskich gór, oprac. Iwona Kukowka, Grzegorz Bożek, Radosław Ślusarczyk - http://pracownia.org.pl/pliki/raport_wplyw_turystyki_2006.pdf
Pobierz:
- załącznik nr 1 do scenariusza (poker kryterialny)
- artykuł Krzysztofa Smolnickiego pt. „Rozwój z polotem”
Scenariusz pochodzi z książki "Taką mamy naturę. Natura 2000 i inne formy ochrony przyrody. Materiały dla nauczycieli", wyd. ODE Źródła, Łódź 2009, ISBN: 978-83-928246-5-7.
 Scenariusz jest dostępny na licencji Creative Commons "Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5 Polska" . Można go rozpowszechniać w celach niekomercyjnych pod warunkiem podania ich źródła i autorstwa.
Scenariusze
To leży w mojej naturze – O. Bogusiak
Historia ochrony przyrody – G. Świderek
O formach ochrony przyrody w Polsce – G. Świderek, współpraca M. Szyrmer, K. Smolnicki
Różne Strony Ochrony – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Nasza Mapa Natury – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Wszystko, czego nie wiecie o Naturze 2000 – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Drogi do porozumienia – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Naturalna reklama – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Głowa do góry, czyli ptakiem do Europy – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
O ekologach, Naturze 2000 i Rospudzie – G. Świderek
Rybi szkielet i zagrożenia Bałtyku – G. Świderek
Turystyka masowa czy zrównoważona? – G. Świderek
|
| |
| |
 |
|
|
| U źródeł Natury |
|---|
|
Witamy na archiwalnej (2009) stronie projektu
„U źródeł Natury”, którego głównym celem było zapoznanie uczniów i nauczycieli z problematyką programu NATURA 2000 oraz pozostałymi formami ochrony środowiska.
|
| |
|
Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”
ul. Zielona 27, 90-602 Łódź
tel. 42 632 81 18, kom. 507 575 535
e-mail: office@zrodla.org
www.zrodla.org
|
|
Sponsorzy programu:
Projekt dofinansowany ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
|
|
Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein
i Norwegię poprzez dofinansowanie
ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego
oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego,
a także ze środków budżetu
Rzeczpospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.
|
|
Partnerzy programu:
|
Bezpłatny program do rozliczenia podatku
za rok 2023
jest już dostępny do pobrania ze strony
opp.zrodla.org
|
Uwaga! Ta strona używa cookie. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
|
|
|
|
|
