| |
|---|
NASZA MAPA NATURY
Cel zajęć: zapoznanie uczniów z walorami przyrodniczymi regionu, w którym żyją oraz z europejską siecią ochrony przyrody NATURA 2000.
Cele operacyjne:
Uczeń:
- wymienia obowiązujące w Polsce formy ochrony przyrody,
- definiuje, czym jest europejska sieć Natura 2000,
- wylicza najważniejsze cele tworzenia sieci Natura 2000,
- podaje rodzaje obszarów Natura 2000 wchodzących w skład sieci,
- identyfikuje walory przyrodnicze występujące w jego okolicy,
- poszerza zainteresowania przyrodą,
- korzysta z różnych źródeł w celu znalezienia informacji o ochronie przyrody.
Środki: mapa sieci Natura 2000 w Polsce, mapa przyrodnicza Polski, przykładowe standardowe formularze danych dotyczące obszaru Natura 2000 (inne dla każdej z grup), lista obszarów Natura 2000 występujących w okolicy szkoły (w powiecie bądź
województwie).
Czas trwania: 1 godzina lekcyjna + praca domowa.
Miejsce zajęć: sala lekcyjna
Grupa wiekowa: gimnazjum
Przebieg zajęć:
Zajęcia rozpocznij od sprawdzenia i utrwalenia wiedzy uczniów nt. form ochrony przyrody. Zwróć uwagę na cele powoływania różnych form i zasady ich dotyczące (informacje nt. temat znajdują się w scenariuszu „Różne strony ochrony”).
Poinformuj uczniów, że dzisiejsza lekcja poświęcona będzie jednej z wymienionych form ochrony przyrody, tj. europejskiej sieci Natura 2000. Poproś, aby uczniowie przypomnieli co wiedzą na jej temat. Przedstaw w formie pogadanki najważniejsze informacje dotyczące sieci Natura 2000. Możesz także kilka dni wcześniej poprosić chętnych uczniów o przygotowanie kilkuminutowego referatu/prezentacji na
ten temat. Poproś, by podczas twojego wykładu (lub referatu ucznia) młodzież postarała się jak najwięcej zapamiętać lub zanotować najważniejsze informacje.
Natura 2000 to europejski system ochrony siedlisk i gatunków roślin i zwierząt mających znaczenie dla ochrony bioróżnorodności. Celem sieci jest powstrzymanie wymierania gatunków zwierząt i roślin na obszarze Unii Europejskiej oraz ochrona pełnego spektrum różnorodności biologicznej.
Wprowadzana jest w państwach członkowskich i akcesyjnych UE. Polska włączyła się do sieci Natura 2000 w maju 2004, wraz z wejściem do Unii Europejskiej. Dokumenty będące podstawą tworzenia sieci to tzw. Dyrektywa Ptasia i Dyrektywa Siedliskowa. Na ich podstawie tworzone są Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków i Specjalne Obszary
Ochrony Siedlisk i Gatunków (innych niż ptaki). Na obszarze Natura 2000 chronione są nie wszystkie gatunki i siedliska, ale jedynie te, dla których obszar został powołany.
Użytkowanie gospodarcze obszarów Natura 2000 jest możliwe, nie może jednak powodować pogorszenia stanu siedlisk i gatunków, dla ochrony których zostały powołane (por. informacje w scenariuszu pt. „Drogi do porozumienia”). Sposoby gospodarowania muszą być jednak dostosowane do wrażliwości siedlisk i gatunków (konieczność eliminacji zagrożeń).
Korzyści związane z istnieniem obszaru Natura 2000 to np.: zachowanie bioróżnorodności, czystsze środowisko, promocja regionu (np. chroniony, rzadki gatunek może być wykorzystywany jako marka promująca lokalne produkty), możliwość rozwoju turystyki przyrodniczej (agroturystyki), produkcji ekologicznej, możliwość skorzystania z dopłat
za prowadzenie określonych zabiegów rolniczych (np. z programów rolnośrodowiskowych),
zwiększenie przywiązania do swojego regionu.
Zapytaj uczniów czy wiedzą, czy w okolicy szkoły (w powiecie, województwie) znajdują się obszary Natura 2000 oraz inne formy ochrony? Poproś, aby wymienili znane im tereny objęte ochroną. Następnie przedstaw uczniom mapę sieci Natura 2000 i poproś o odszukanie wszystkich obszarów sieci Natura 2000 na terenie zamieszkiwanej przez nich gminy, powiatu czy województwa. Jak wiele jest takich obszarów? Jakie inne formy ochrony występują w rejonie? Jaka jest ich lokalizacja względem obszarów Natura 2000 (Uwaga: podczas zajęć „Różne strony ochrony” uczniowie otrzymali informacje dotyczące pokrywania się obszarów Natura 2000 z innymi formami ochrony, jeśli
więc uczestniczyli w tych zajęciach – sprawdź, co zapamiętali. Jeśli nie
– krótko przedyskutuj z nimi tę kwestię, zapoznaj się z informacjami
dostępnymi w scenariuszu „Różne strony ochrony”).
Poproś uczniów, aby opowiedzieli o miejscach, które znają, poproś, aby odwołali się do osobistych doświadczeń (może byli tam na wycieczce szkolnej lub z rodzicami). Zapytaj o walory tych miejsc. Następnie zapytaj czy uczniowie uważają, że w ich rejonie są
wartościowe przyrodniczo, ale niechronione miejsca? By odpowiedzieć na to pytanie mogą znów spojrzeć na mapę oraz wykorzystać posiadaną wiedzę.
Podziel uczniów na 3-4 osobowe grupy i rozdaj im przykładowe standardowe formularze danych (ang. SDF = standard data form) dla obszaru Natura 2000 (formularze znajdziesz na stronie http://natura2000.mos.gov.pl). Uwaga: zwróć uwagę, by przykładowy formularz nie dotyczył obszaru, który znajduje się w najbliższej okolicy (te obszary zostaną wykorzystane w zadaniu domowym).
Poproś, by grupy przeanalizowały formularze i postarały się znaleźć następujące informacje: nazwa, typ obszaru, jego powierzchnia i region, w którym się znajduje (pkt. 1.1, 1.7, 2.2, 2.5), typy siedlisk i gatunki (pkt. 3.1, 3.2, 3.3), wartość przyrodnicza i znaczenie (4.2), zagrożenia (4.3) i status ochrony (4.4) oraz zlokalizowały dany obszar na mapie Natura 2000.
Na zadanie przeznacz ok. 10 minut, a następnie poproś przedstawicieli grup o krótkie zaprezentowanie wylosowanego obszaru. Na zakończenie ponownie podziel uczniów na grupy, albo poproś by samodzielnie dobrali się w 3-4 osobowe zespoły, a następnie rozlosuj wśród nich po jednym z występujących w okolicy obszarów Natura 2000. Zadaniem uczniów w ramach pracy domowej będzie przygotowanie posteru nt. wylosowanego obszaru i jego walorów przyrodniczych.
W celu przygotowania pracy konieczne będzie odnalezienie standardowego formularza danych na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska (http://natura2000.mos.gov.pl/) a także innych informacji nt. obszaru. Zwróć uczniom uwagę, że plakaty powinny być syntetyczne (nie prezentować zbyt wielkiej ilości tekstu) i oryginalne w formie, zaproponuj wykorzystanie zdjęć i ilustracji przedstawiających
gatunki i siedliska, fragmentów map, artykułów prasowych.
Poproś uczniów o wyłonienie lidera zespołu oraz podzielenie się pracą wewnątrz grupy, wyznacz termin konsultacji treści posteru oraz termin oddania prac.
Po oddaniu prac omów je z uczniami. Zaproponuj im zorganizowanie wystawy połączonej ze szkolną sesją nt. obszarów Natura 2000 w naszej okolicy. Uczniowie mogą stać się przewodnikami po wystawie, prelegentami podczas sesji, na którą zaprosić można uczniów
innych klas i rodziców.
Pobierz:
- wszystkie scenariusze
Scenariusz pochodzi z książki "U źródeł Natury. Natura 2000 i inne formy ochrony przyrody. Materiały dla nauczycieli", wyd. ODE Źródła, Łódź 2009, ISBN: 978-83-928246-3-3
 Scenariusz jest dostępny na licencji Creative Commons "Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 2.5 Polska" . Można go rozpowszechniać w celach niekomercyjnych pod warunkiem podania ich źródła i autorstwa.
Scenariusze
To leży w mojej naturze – O. Bogusiak
Historia ochrony przyrody – G. Świderek
O formach ochrony przyrody w Polsce – G. Świderek, współpraca M. Szyrmer, K. Smolnicki
Różne Strony Ochrony – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Nasza Mapa Natury – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Wszystko, czego nie wiecie o Naturze 2000 – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Drogi do porozumienia – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Naturalna reklama – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
Głowa do góry, czyli ptakiem do Europy – M. Szyrmer, K. Smolnicki, współpraca G. Świderek
O ekologach, Naturze 2000 i Rospudzie – G. Świderek
Rybi szkielet i zagrożenia Bałtyku – G. Świderek
Turystyka masowa czy zrównoważona? – G. Świderek
|
| |
| |
 |
|
|
| U źródeł Natury |
|---|
|
Witamy na archiwalnej (2009) stronie projektu
„U źródeł Natury”, którego głównym celem było zapoznanie uczniów i nauczycieli z problematyką programu NATURA 2000 oraz pozostałymi formami ochrony środowiska.
|
| |
|
Ośrodek Działań Ekologicznych „Źródła”
ul. Zielona 27, 90-602 Łódź
tel. 42 632 81 18, kom. 507 575 535
e-mail: office@zrodla.org
www.zrodla.org
|
|
Sponsorzy programu:
Projekt dofinansowany ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej
|
|
Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein
i Norwegię poprzez dofinansowanie
ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego
oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego,
a także ze środków budżetu
Rzeczpospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.
|
|
Partnerzy programu:
|
Bezpłatny program do rozliczenia podatku
za rok 2023
jest już dostępny do pobrania ze strony
opp.zrodla.org
|
Uwaga! Ta strona używa cookie. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
|
|
|
|
|
